Ιστορική αναδρομή των σαλιγκαριών

 

Το σαλιγκάρι ανά τους αιώνες

Η έλικα του εδάφους ή αλλιώς σαλιγκάρι έχει χρησιμοποιηθεί στην ιατρική από την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι πίστευαν ότι οι θεραπευτικές ιδιότητες των σαλιγκαριών προέρχονταν από την ιερή τους δύναμη. Η έντονη θηλυκότητα και γονιμότητα που παρουσιάζουν τα σαλιγκάρια με το έκκριμά τους, οδήγησαν στη μελέτη του και την έρευνα του για την αντιμετώπιση σχετικών ασθενειών.

Η σπείρα αποτέλεσε αντικείμενο θαυμασμού και έρευνας ανά τους αιώνες. Βρίσκεται παντού μέσα στο Σύμπαν. Η σπειροειδής δομή είναι στενά συνδεδεμένη με ζητήματα ζωής και ανάπτυξης και είναι η καλύτερη φόρμουλα για να περιγράψει την τέλεια ανάπτυξη σε εκατοντάδες μορφές.

 

Το σαλιγκάρι στην Προϊστορία

Παλαιολιθική εποχή: Τα σαλιγκάρια είναι από τα ζώα που ανήκουν στην πιο αρχαία εποχή. Το όνομα τους προέρχεται από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ως σάλιαγκας και δημιουργείται από την έκκριση του κατά την κίνηση του.

Πλειστόκαινος εποχή: Η εξέλιξη των σαλιγκαριών μετά την εμφάνιση τους στη γη σε περιβάλλον νερού κατέληξε στο σχήμα του κοχυλιού. Αποτελούν μέρος της διατροφικής αλυσίδας από την Πλειστόκαινο περίοδο (Γεωλογική περίοδος 588.00 με 11.700 χρόνια πριν). Μετά από κλιματολογικές εναλλαγές θερμών και ψυχρών περιόδων που παρουσιάστηκαν 10.000 χρόνια πριν, χερσαία σαλιγκάρια βρίσκονται στη Μάνη. Οι οικονομικές δραστηριότητες του παλαιολιθικού ανθρώπου 400.000-11.000 χρόνια παλαιότερα, περιορίζονται στο κυνήγι ζώων, πτηνών, σαλιγκαριών και χόρτων. Το σαλιγκάρι αποτελεί προϊστορικό γεύμα, λόγω των θρεπτικών συστατικών του. Σε αρχαιολογικά ευρήματα, σε σπήλαια, έχουν ανακαλυφθεί υπολείμματα κελύφων. Κατά την Παλαιολιθική εποχή τα σαλιγκάρια ήταν η καλύτερη τροφή για το Gro Magnon (τον πρώιμο σύγχρονο άνρθωπο που ζούσε στην Παλαιολιθική εποχή).

 

Το σαλιγκάρι στην Αρχαία Ελλάδα

Ευρήματα που χρονολογούντε από το 10.700 π.Χ., υπάρχουν στο Σπήλαιο Φάχθης στην Αργολίδα. Στη Μινωική περίοδο το σαλιγκάρι αποτελούσε θρεπτικό και λαϊκό έδεσμα για τους Αρχαίους Έλληνες.

 

Επίσης, την Αρχαία Θήρα, στο Ακρωτήρι, στο νησί της Σαντορίνης υπάρχουν αποδείξεις ότι από το 3.500-3.000 πΧ. και λίγο πριν την έκρηξη του ηφαιστείου βρέθηκαν σαλιγκάρια.

Ο Αριστοτέλης, Αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος, 385 π.Χ., εφηύρε ένα είδος κουταλιού, όπου μπορούσε να αφαιρέσει ακέραιο το σώμα του σαλιγκαριού από το κοχλία, με την ακίδα που έχει στην άκρη.

Ο Ιπποκράτης, αρχαίος Έλληνας Ιατρός 460 π.Χ. πίστευε ότι το έκκριμα του σαλιγκαριού θεραπεύει και επουλώνει τους ερεθισμούς του δέρματος, ενυδατώνει το δέρμα και με τη συχνή χρήση του το δέρμα γίνεται πιο λαμπερό και φωτεινό.

Ο Αθηναίος ο Ναυκρατίτης, τέλη 2ου μ.Χ. με αρχές 3ου μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας βιολόγος-φυτολόγος-ζωολόγος-γαστρονόμος από τη Ναυκρατίδα της Αιγύπτου, στους δειπνοσοφιστές (κορυφαία πηγή έμμεσης παράδοσης) αναφέρεται στα σαλιγκάρια ως εκλεκτό έδεσμα.

Ο Ηρακλείδης ο Ταραντίνος, Αρχαίος Έλληνας ιατρός, που ήκμασε τον 1ο αιώνα αναφέρει το σαλιγκάρι στο βιβλίο του, στο Συμπόσιο ως τροφή αφροδισιακή που βελτιώνει την παραγωγή του σπέρματος.

Πυθαγόρειος ο Σάμιος (580 π.Χ.), φιλόσοφος, μαθηματικός-γεωμέτρης, με το χρυσό αριθμό φ, βρήκε ότι η τομή του κελύφους των σαλιγκαριών βασίζεται σε γεωμετρική αναλογία, όπως λέγεται χρυσή αναλογία με μεγάλη αρμονία. Το σημείο φ αποτελεί τη “χρυσή τομή”, το κλειδί της ομορφιάς και της αρμονίας!

 

Ο Αρχιμήδης ο Συρακούσιος, Έλληνας το 288 π.Χ., σχεδίασε καινοτόμες μηχανές και αντλίες με κοχλία που φέρνουν το όνομα του. Αυτή τη σκέψη και την υλοποίηση την έκανε από την ελικοειδή μορφή του κελύφους των σαλιγκαριών.

Ο Φτερωτός Θεός του Έρωτα και της Αγάπης έριχνε τα βέλη του στους ερωτευμένους όπου και έκανε αναπαράσταση στο σαλιγκάρι που ρίχνει τα βέλη του για να υπάρξει διέγερση της ερωτικής περιοχής και να έρθει το ζευγάρωμά του.

 

Το σαλιγκάρι την Ρωμαϊκή Περίοδο

Ήταν εκλεκτή τροφή για τους πλούσιους Ρωμαίους όπου τα αγόραζαν από την Αφρική και την Ισπανία, ενώ τα κατώτερα οικονομικά στρώματα έκαναν τη συλλογή τους από τη φύση. Πολλοί πλούσιοι διατηρούσαν ειδικούς χώρους με ειδική τροφή για να παίρνει ο οργανισμός τους τις ευεργετικές τους ουσίες.

Η Κλεοπάτρα το 69 π.Χ. στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, μοιραία και πανέμορφη γυναίκα προσπάθησε να διατηρήσει την ομορφιά της και φρόντιζε η διατροφή της να περιλαμβάνει πολλά εδέσματα με σαλιγκάρια διότι είχαν ευεργετικές ιδιότητες. Έκανε μπάνιο σε νερό με ελισίνα για να έχει επιδερμίδα ενυδατωμένη με όμορφη υφή.

Κατά τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, Φυσιοδίφη και φυσικό Φιλόσοφο (23-79 μ.Χ.), πολυσχιδή συγγραφέα που έχει ολοκληρώσει 37 βιβλία φυσικής ιστορίας, αναφέρει ότι το έκκριμα του σαλιγκαριού βοηθούσε στην επούλωση της επιδερμίδας από τα εγκαύματα καθώς και σε άλλες πληγές. Το πρότεινε, επίσης, για τη θεραπεία του στομαχικού πόνου και πολλών άλλων ασθενειών.

 

Το σαλιγκάρι κατά τον 16ο αιώνα

Το 1510 στη Γαλλία, ο Ambroise Pare, πρωτοπόρος χειρουργός γάλλων βασιλιάδων, χρησιμοποιούσε τα σαλιγκάρια για τη θεραπεία γυναικών μετά την εγκυμοσύνη και τη θεραπεία των ραγάδων.

Βενετοί έκαναν χρήση σαλιγκαριών για ιατρικούς σκοπούς: για το βήχα και τον πονόλαιμο έκαναν ανάμιξη μαγειρεμένα σαλιγκάρια με σιρόπι.

Το έκκριμα του σαλιγκαριού βρίσκεται στην παγκόσμια φαρμακοποιία και γράφτηκε από Lemery το 1938 για την ευεργετική επίδραση του σαλιγκαριού στον οργανισμό.

 

Το σαλιγκάρι κατά τον 19ο αιώνα

Το 19ο αιώνα ανανεώθηκε το ενδιαφέρον για τη θεραπευτική χρήση των σαλιγκαριών. Μπορεί κάποιος να το διαπιστώσει αυτό, μέσα από τη δουλειά του George Tarenne, ο οποίος το 1808, εξέδωσε ένα βιβλίο πάνω στα σαλιγκάρια και στην ικανότητά τους να θεραπεύουν κήλες. Επίσης, ο Figuier (Συγγραφέας, 1876 μ.Χ.) αναφέρει ότι αρκετοί γιατροί είχαν θεραπευτική εμπειρία με τα σαλιγκάρια, χρησιμοποιώντας τα στη θεραπεία της φυματίωσης.

Ο Baron-Bartelemy το 1885 στο βιβλίο του ασχολήθηκε με την καταπολέμηση χερσαίου σαλιγκαριού και βελτιωμένες μεθόδους χρήσης του, όπως χάπια, σιρόπι, σοκολάτα σαλιγκαριού.

 

Το σαλιγκάρι κατά τον 20ο αιώνα

Τον 20ο αιώνα διαπιστώθηκε η θεραπευτική ιδιότητα των σαλιγκαριών, αφού τα χρησιμοποίησαν (σαν συστατικό σιροπιού) στη θεραπεία ασθενών που έπασχαν από χρόνια βρογχίτιδα.

Ακολούθησε ο Quevoullier, το 1953 κάνει αναφορά για τις θεραπευτικές ιδιότητες του σαλιγκαριού και κάνει συσχετισμό με τη χρήση σιροποιού σαλιγκαριών στη δεκαετία του 1920 για ασθενείς με χρόνια βρογχίτιδα και κοκκίτη. Παρουσίασε τις φαρμακολογικές δράσεις της βλέννας του Helix pomatia, την in vitro βλεννολυτική της δραστηριότητα, την ανασταλτική της δράση σε βακτήρια και την σπασμολυτική της επίδραση στην αναπνευστική οδό. Ο συγγραφέας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αντισπασμωδική δραστηριότητα της βλέννας του Helix pomatia στο βρογχικό δέντρο, μπορεί να παρατηρηθεί μόνο σε υψηλές συγκεντρώσεις στις θεραπευτικές δόσεις.